Nghiên Cứu Lịch Sử

* Theo Minh sử, năm Hồng Vũ thứ 13 (1380), Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương dùng tội danh “tự quyền xây dựng phe phái” đã giết Thừa tướng Hồ Duy Dung. Sau khi giết Hồ Duy Dung rồi, Chu Nguyên Chương cũng bãi bỏ luôn cơ quan Trung thư tỉnh và đề cao vai trò của 6 bộ. Từ đó công việc chính trị trong nước do 6 bộ phân chia nhau thực hiện và trực tiếp nghe lệnh hoàng đế. Việc làm đó đã thâu tóm quyền lực vào tay một mình hoàng đế và xóa bỏ chế độ tể tướng vốn tồn tại 1500 năm ở Trung Quốc.

Mặc dù vậy, Chu Nguyên Chương vẫn chưa yên tâm. Ông cảm thấy thái tử Chu Tiêu bản chất trung hậu nhu nhược không thể trấn áp được các công thần. Bởi thế, 10 năm sau khi giết Hồ Duy Dung, Chu Nguyên Chương lại dựng tù ngục, dùng tội danh “thông đồng với Hồ Duy Dung, mưu đồ làm phản để giết một lượng lớn các công thần, lão tướng như Lý Thiện Trường, Lục Trọng Đình, Đường Thắng Tông…

* Theo sách “16 hoàng đế triều Minh” của Vương Thắng Hữu chủ biên thì “Những người liên lụy bị tù, bị giết đã tới trên 3 vạn người”. Minh Thái Tổ còn biên soạn một tài liệu là “chiêu thị gian đảng lục” để công bố những kẻ bị kết tội mưu phản ra khắp thiên hạ. Vụ việc dây dưa kéo dài tới mấy năm vẫn chưa xong gây nhiều hoang mang. Trong số các công thần bị giết, vụ của Lý Thiện Trường là một điển hình. Khi đó Lý Thiện Trường đã 70 tuổi, bị vua ban cái chết, cả gia quyết già trẻ gồm trên 70 người nhà ông cũng bị chết theo.

Đến năm Hồng Vũ thứ 25, Chu Nguyên Chương lại gán cho Lương Quốc Công Lam Ngọc tội mưu phản để bỏ tù. Sau đó vua công bố một danh sách nghịch thần , họ hàng thân tộc của họ. Tất cả số bị giết lên tới một vạn 5 nghìn người. Tính con số tất cả, trong 14 năm, hoàng đế Chu Nguyên Chương đã giết 45.000 người, chủ yếu là các công thần, lão tướng và họ hàng thân tộc của họ

* Vì sao ông vua này lại độc ác như vậy? Có hai lý do để lý giải điều này. Thứ nhất, các công thần giúp Chu Nguyên Chương giành được giang sơn đã được hưởng những sự phong thưởng quá lớn nhưng họ lại không yên phận. Sau khi Chu Nguyên Chương đã lên ngôi, triều đình đã được thiết lập, pháp luật đã được ban bố mà các công thần lại nhiều khi cậy công lao không coi pháp luật ra gì.

Vào tháng 8 năm Hồng Vũ thứ 5 (1372), vì các công thần cậy công lao cũ, có hành vi chống lại luật pháp như chiếm ruộng đất của dân và buôn lậu, Chu Nguyên Chương đã gợi ý bộ Công đúc một bảng sắt để khuyên răn. Đại ý trong bảng sắt nói: “Không được cậy có công lớn mà sinh lòng kiêu ngạo, không được cậy có tước cao mà sinh ra biếng nhác, thì nước có thể được hưởng vinh thịnh, kéo dài cho hậu thế. Kính trọng cần mẫn là gốc của phúc, kiêu ngạo là nguồn chuốc lấy tai họa. Chỉ những người hiểu biết mới có thể nói được những lời này”. Nhưng sau đó các công thần vẫn không sửa đổi nên Chu Nguyên Chương quyết định hạn chế và đả phá họ

Thứ hai, việc giết các công thần có lý do chính là để dọn đường cho các con vua nối ngôi được dễ dàng. Điều này được chính Chu Nguyên Chương nói ra. Sách “16 hoàng đế nhà Minh” chép rằng: “Việc giết hại hàng loạt công thần đã vấp phải sự phản đối của Thái tử Chu Tiêu. Từ nhỏ Thái tử đã hấp thụ sự giáo dục hoàn toàn Nho học, sau khi lớn lên nghiễm nhiên trở thành một Nho gia. Phương châm trị quốc của hai cha con đã nảy sinh ra sự phân kỳ, một người kiên quyết dụng hung mãnh để trị quốc, một người lại hết sức cố gắng nhân hậu và khoan dung. Thấy Chu Nguyên Chương tàn sát bừa bãi, Thái tử không chịu đựng nổi đã khuyên can:

“Bệ hạ đã giết quá nhiều người, e rằng sẽ thương hại tới hòa khí!”

Ngay lúc đó Chu Nguyên Chương không nói gì. Sang ngày hôm sau, ông gọi Thái tử đến, chỉ vào một cái cây trên thân mọc đầy gai đặt ở dưới đất, bắt Thái tử nhặt lên. Thái tử sợ gai đâm vào tay, do dự chưa ầm lên. Tức thì Chu Nguyên Chương nói với Thái tử: “Ta sợ con cầm lên khó, ta đã đẽo sạch gai đi cho con, có lẽ nào lại không tốt chăng? Hiện tại những người mà ta giết đều là những người có nguy hiểm cho quốc gia xã tắc, trừ sạch chúng đi, là điều rất có lợi cho con”.

Thái tử thông minh hiểu được ý của cha, nhưng cũng không cho là đúng, liền khuyên giải vua cha một cách khéo léo rằng:

“Trên mà có vua Nghiêu Thuấn, thì dưới sẽ có dân Nghiêu Thuấn.”

Ngụ ý là làm vua không được tàn bạo. Thái Tổ rất giận dữ, liền tóm lấy ghế quẳng về hướng thái tử.

Việc này cho thấy Hồng Vũ Đế sau khi đã ngồi trên ngai rồng đã xem công thần là những gai nhọn cần phải loại bỏ. Thống nhất thiên hạ rồi, không thể dùng võ tướng nữa, ông đã tính kỹ cho con cháu. Dùng quan văn để trị thiên hạ, Thái Tổ vẫn không an tâm, cho nên quyền lực từ trung ương đến địa phương hầu hết đều tập trung trong tay Hoàng đế, phát triển chế độ Trung ương tập quyền đến đỉnh cao, trở thành một trong những vị vua có quyền lực nhất trong lịch sử Trung Quốc8 .

Minh Thái Tổ luôn cho rằng thần dân của ông nên tuân lệnh ông và cực kỳ khét tiếng với việc giết chóc trong các cuộc thanh trừng của mình. Các hình phạt ưa thích của ông là lăng trì và lột da. Một tướng lĩnh của ông là Thường Ngộ Xuân đã thực hiện các cuộc thảm sát ở Sơn Đông và Hồ Nam để trả thù cho việc quân đội của ông bị chống trả. Cùng với thời gian, Minh Thái Tổ trở nên ngày càng lo sợ sẽ bị mưu phản và lật đổ, thậm chí ông còn cho hành quyết các quan viên dám chỉ trích mình. Tương truyền chỉ vì nghe một người dân có lời bất kính với mình mà Hồng Vũ hoàng đế cho tàn sát hàng nghìn người ở Nam Kinh. Vào năm 1380, sau khi đã giết chóc rất nhiều, một tia sét đã đánh thẳng vào cung điện của nhà vua, Minh Thái Tổ cực kỳ sợ hãi và đã dừng các cuộc giết chóc lại một thời gian vì nhà vua sợ bị thiên khiển (trời phạt).

Minh Thái Tổ tạo nên những vụ án lớn, văn thần võ tướng, tất cả đều bị càn quét triệt để. Năm Hồng Vũ thứ 13 (1380), Thừa tướng Hồ Duy Dung bị kết tội mưu phản, làm liên lụy đến hơn 3 vạn người vô tội. Năm Hồng Vũ thứ 26 (1393), Lam Ngọc cũng chịu chung số phận như vậy cùng với 2 vạn người. Minh Thái Tổ đã cuốn một loạt “gai góc” đến hơn 6, 7 vạn người. Ông còn để cho cơ quan đặc vụ Cẩm y vệ hoạt động công khai, từ sau bức rèm the lại nhảy lên tiền đài.9 Trong hơn 30 năm cai trị của Minh Thái Tổ, Cẩm Y vệ chịu trách nhiệm cho cái chết của hơn 10 vạn người.

Những năm cuối đời, Minh Thái Tổ còn ban bố điều lệ Hoàng Minh tổ huấn, yêu cầu con cháu cùng các công thần phải tuân thủ “phép tắc của tổ tông”, quy định đời sau kẻ nào sửa đổi điều tổ tông đặt ra thì giết không tha. Ông đã giữ chính sách bế quan tỏa cảng, trở thành “tổ huấn”, dĩ nhiên là “tổ huấn” đó đã được giữ khư khư một cách tiêu cực, làm cho nền chính trị của vương triều Minh bị ảnh hưởng một cách lâu dài.

—

(khoahocphattrien.vn)