Vào những năm 1630, một số bộ lạc Oirat từ miền tây Mông Cổ và Dzungaria di cư xa hơn về phía tây, định cư dọc theo sông Volga và cuối cùng trở thành một nhóm dân tộc khác biệt được gọi là Kalmyk. Người Kalmyk nói phương ngữ Mông Cổ và thực hành Phật giáo Tây Tạng. Kalmyk trở thành một phần của Đế chế Nga và trong cuộc Nội chiến Nga sau đó, nhiều người trong số họ đã chiến đấu với quân đội bạch vệ chống cộng sản.
Khi những người Bolshevik thắng thế, nhiều người Kalmyk đã rời Nga vào năm 1920, với một tỷ lệ đáng kể di cư đến Nam Tư và Bulgaria. Những người Kalmyk ở lại Liên bang Xô viết mới thành lập đã chống lại quá trình tập thể hóa các hoạt động nông nghiệp và chăn gia súc của nước này trong những năm 1920, thành lập các nhóm du kích tiếp tục chiến đấu cho đến năm 1926.
Trong những năm 1920, Joseph Stalin nổi lên với tư cách là Tổng Bí thư mới của Đảng Cộng sản Liên Xô. Ben Kiernan, một học giả và nhà sử học người Mỹ, đã mô tả thời đại của Stalin là cho đến nay là thời kỳ đẫm máu nhất trong lịch sử Liên Xô hoặc thậm chí cả Nga.
Trong những năm 1930, chính phủ Liên Xô đã khởi xướng một chiến dịch chống lại Phật giáo Kalmyk. Trong số 175 ngôi chùa Phật giáo được đăng ký tại Đế quốc Nga vào năm 1917, tất cả đều bị phá hủy vào năm 1940. Năm 1935, chính phủ Liên Xô thành lập Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kalmyk với Elista là thủ đô. Theo điều tra dân số Liên Xô năm 1939, có 131.271 nhân khẩu Kalmyk tại Liên Xô.
Vào tháng 9 và tháng 10/1937, khoảng 172.000 người Triều Tiên ở Liên Xô đã bị trục xuất, đây là trường hợp đầu tiên trong chính sách tái định cư cho toàn bộ dân tộc của Stalin. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Đức xâm lược Liên Xô vào tháng 6/1941.
Ngày 26/8/1942, lực lượng Đức chiếm được Elista và ngay sau đó thành lập Quân đoàn kỵ binh Kalmyk, bao gồm khoảng 5.000 người dưới sự lãnh đạo của cựu sĩ quan tình báo Rudolf Otto Doll. Quân đoàn đã chiến đấu chống lại Hồng quân, các du kích Liên Xô và bảo vệ đàn vật nuôi khỏi lực lượng Liên Xô.
Đồng thời, 23.540 người Kalmyk đã phục vụ trong Hồng quân và 8 người đã được tuyên dương là Anh hùng Liên bang Xô viết. Khoảng một phần tư dân số Kalmyk chạy qua sông Volga để thoát khỏi sự chiếm đóng của Đức. Các cuộc giao tranh đã dẫn đến việc phá hủy nhiều tòa nhà và cướp bóc trên diện rộng, với tổng thiệt hại trong khu vực ước tính lên tới 1.070.324.789 rúp.
Khi quân Đức rút đi, nhiều người Kalmyk đã di tản cùng với họ. Hồng quân tái chiếm Elista vào ngày 31/12/1942. Khi trở lại dưới sự kiểm soát của Liên Xô, quân Kalmyk bị buộc tội là không trung thành và chiến đấu bên cạnh lực lượng Trục.
Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, tám dân tộc đã bị chính phủ Liên Xô trục xuất khỏi bản địa của họ: người Đức ở Volga, người Chechnya, người Ingush, người Balkar, người Karachay, người Tatar ở Crimea, người Thổ Nhĩ Kỳ Meskhetian và người Kalmyk. Khoảng 650.000 người đã bị trục xuất khỏi vùng Kavkaz trong các năm 1943 và 1944 và tổng số 3.332.589 người đã bị trục xuất trong toàn bộ cuộc chiến.
Lavrentiy Beria, người đứng đầu cảnh sát mật Liên Xô, ủng hộ việc trục xuất Kalmyk, nói rằng những người Kalmyk là “không đáng tin cậy”. Quyết định được Ủy ban Quốc phòng Nhà nước chính thức thông qua và được Stalin phê duyệt vào tháng 10/1943.
Vào ngày 27/10/1943, cấp phó của NKVD Ivan Serov đến Elista để bắt đầu chuẩn bị cho cuộc trục xuất hàng loạt. Ông đã gặp các đảng viên địa phương tại văn phòng của cựu Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Kalmyk và thông báo rằng những người Kalmyk sẽ bị trục xuất. Khi được hỏi lý do, Serov nói rằng đó là vì người Kalmyk rời mặt trận và gia nhập quân Đức.
Cùng tháng đó, cấp phó NKVD Chernyshov đã tổ chức một cuộc họp tại Moscow với các đại diện của NKVD từ Altai, Krasnoyarsk, Omsk và Novosibirsk để thảo luận về việc tái định cư của những người Kalmyk tới những khu vực này. Khu vực của người Kalmyk bao gồm thị trấn lớn nhất Elista, được chia thành một số quận hoạt động. Một đặc nhiệm NKVD được giao cho mỗi quận và được yêu cầu phát triển kế hoạch để thực hiện việc trục xuất, bao gồm lập bản đồ các tuyến đường sắt và xác định số lượng xe tải và binh lính cần thiết.
Vào ngày 27/12, Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kalmyk chính thức bị chính phủ Liên Xô xóa bỏ. Các phần lãnh thổ trước đây của nó được giao cho Astrakhan, Stalingrad, Rostov, Stavropol và Dagestan. Thủ đô cũ của Elista được đổi tên thành Stepnoy. Nghị quyết số 1432425 của Ủy ban nhân dân Liên Xô, chính thức xác định việc tái định cư của người Kalmyk được thông qua vào ngày 28/12/1943. Nó được ký bởi Vyacheslav Molotov nhưng không được công bố rộng rãi.
Sáng ngày 28/12/1943, các đặc vụ NKVD vào nhà của người Kalmyk và công bố Nghị định của Đoàn Chủ tịch Xô Viết Tối cao, yêu cầu trục xuất người Kalmyk ngay lập tức đến Siberia. Nghị định bao gồm các cáo buộc chính thức về sự hợp tác với Đức, các hành động chống Liên Xô và chủ nghĩa khủng bố.
Những người Kalmyk có 12 giờ để đóng gói đồ đạc của họ. Họ được phép mang theo tài sản lên đến 500 kg cho mỗi gia đình và nhiều gia đình phải chia sẻ không gian trong một xe tải. Binh lính Liên Xô lục soát các ngôi nhà và tịch thu súng ống, tài liệu chống Liên Xô, và ngoại tệ. Mọi người thuộc sắc tộc Kalmyk, bao gồm cả phụ nữ, trẻ em và người già, đều được đưa lên xe tải và gửi đến các ga đường sắt gần đó. Chỉ những phụ nữ không phải Kalmyk và người Kalmyk kết hôn với đàn ông thuộc các nhóm dân tộc thiểu số không bị trục xuất, mới được phép ở lại.
Các lực lượng Liên Xô đã bao vây các khu định cư Kalmyk ngay từ đầu để ngăn chặn bất kỳ sự kháng cự tiềm tàng nào Vào thời điểm bắt đầu trục xuất, 750 người Kalmyk đã bị bắt giữ với tư cách phần tử chống Liên Xô.