Nghiên Cứu Lịch Sử

“Trong trận chiến kéo dài hai ngày ở Voznesensk, một thị trấn chỉ có 35.000 dân, quân đội Ukraine và lính chí nguyện tại chỗ đã khiến quân Nga hứng chịu một trong những cú giáng nặng nề nhất kể từ khi họ bắt đầu cuộc xâm lược, bỏ lại phía sau những thi thể lính Nga và thiết giáp”

– Một cuộc tiến công nhanh chóng vào thị trấn chiến lược phía nam, nơi có 35.000 dân, là một cửa ngõ dẫn đến nhà máy điện hạt nhân Ukraine và con đường tấn công Odessa từ phía sau, sẽ cho thấy khả năng của quân đội Nga và cắt đứt các đường dây liên lạc quan trọng của Ukraine.

Trận chiến Voznesensk kéo dài hai ngày, lực lượng Ukraine, bao gồm quân tình nguyện địa phương và quân đội chuyên nghiệp, đã loại bỏ một nhóm tác chiến cấp tiểu đoàn của Nga vào ngày 2 và 3/03. Chiến công trong một khu vực có tiếng Nga áp đảo một phần là nhờ sự ủng hộ rộng rãi của quần chúng đối với chính nghĩa Ukraine.

Sau trận Voznesensk, người Nga đã bỏ lại gần 30 trong số 43 phương tiện của họ – xe tăng, xe bọc thép chở quân, nhiều bệ phóng tên lửa, xe tải – cũng như một máy bay trực thăng tấn công Mi-24 bị bắn rơi. Các lực lượng Nga rút lui hơn 40 dặm về phía đông nam, nơi các đơn vị Ukraine khác tiếp tục tấn công họ. Một số phân tán trong các khu rừng gần đó, nơi các quan chức địa phương cho biết 10 binh sĩ đã bị bắt. “Chúng tôi không có một chiếc xe tăng nào chống lại chúng, chỉ có lựu đạn phóng tên lửa, tên lửa Javelin và sự hỗ trợ của pháo binh”, Vadym, chỉ huy nhóm SOF Ukraine và một người dân Voznesensk, cho biết. “Người Nga không ngờ chúng tôi lại mạnh như vậy. Đó là một bất ngờ cho họ. Nếu họ chiếm được Voznesensk, họ sẽ cắt đứt toàn bộ miền nam Ukraine”. Các sĩ quan Ukraine ước tính rằng khoảng 100 binh sĩ Nga đã chết ở Voznesensk. Các quan chức địa phương cho biết khoảng 10 thường dân Ukraine thiệt mạng và hai người nữa bị trúng mìn. Ukraine không tiết lộ tổn thất quân sự của mình. Cư dân địa phương cho biết đã có người thiệt mạng, hầu hết là trong số các lực lượng TDF.

Chiến dịch của Nga đánh chiếm Voznesensk, cách Nhà máy điện hạt nhân Nam Ukraine 20 dặm, là đầy tham vọng và được trang bị đầy đủ. Cách Mykolaiv khoảng 55 dặm về phía bắc, Voznesensk có một cây cầu bắc qua sông Southern Bug và lối vào đường cao tốc chính nối Odessa với phần còn lại của Ukraine. Các lực lượng Nga tiến về thị trấn cùng lúc thực hiện thành công cuộc tiến công về phía đông bắc để chiếm thành phố Enerhodar, nơi có một nhà máy điện hạt nhân lớn khác của Ukraine. Các quan chức quân sự cho biết sự sụp đổ của Voznesensk sẽ khiến việc bảo vệ nhà máy hạt nhân ở phía bắc gần như không thể thực hiện được.

Các doanh nhân địa phương đã đào bờ sông Mertvovod cắt qua thị trấn để xe bọc thép không thể vượt qua, đồng thời phong tỏa hầu hết các đường phố để chuyển quân Nga vào những khu vực dễ bị pháo kích hơn. Các kỹ sư quân sự đã cho nổ tung cây cầu bắc qua Mertvovod và một cây cầu đường sắt ở rìa thị trấn. Chờ đợi người Nga là quân đội chính quy Ukraine và TDF.

Cuộc tấn công của Nga bắt đầu bằng các cuộc tấn công bằng tên lửa và pháo kích vào trung tâm Voznesensk, phá hủy bể bơi của thành phố và làm hư hại các tòa nhà cao tầng. Máy bay trực thăng thả quân Nga xuống một sườn núi có rừng ở phía tây nam Voznesensk, khi một đoàn bọc thép chạy đến từ phía đông nam. Thị trưởng Velichko cho biết, một người phụ nữ địa phương cộng tác với người Nga đã chỉ cho lính Nga đi qua các con đường phía sau. Các sĩ quan Ukraine ước tính khoảng 400 quân Nga đã tham gia cuộc tấn công. Con số sẽ còn lớn hơn nếu các lực lượng này – chủ yếu từ lữ đoàn bộ binh hải quân số 126 đóng tại Perevalnoye-Crimea, không bị pháo kích dữ dội trên đường đi.

Lính Nga nhập vào nhà của dân làng ở Rakove và tạo ra một vị trí bắn tỉa trên một mái nhà. Họ tìm bao tải để lấp đất công sự, đốt cỏ khô để tạo màn khói. Sau khi xuống dốc từ Rakove, lực lượng Nga thiết lập check-point tại một trạm xăng ở lối vào của Voznesensk. Một chiếc xe chiến đấu bộ binh BTR của Nga chạy tới cây cầu đã nổ trên Mertvovod, nã đạn vào check-point của TDF trang bị Kalashnikovs ở bên trái; một số bị giết, một số khác trốn thoát. Năm xe tăng, được hỗ trợ bởi xe BTR, chạy đến cánh đồng lúa mì nhìn ra Voznesensk. Quân đội Nga trên hai chiếc xe tải Ural, lắp ráp và bố trí súng cối 120mm trên cánh đồng lúa mì, nhưng họ chỉ kịp dỡ đạn trước khi trận pháo kích của Ukraine bắt đầu.

Gọi theo tọa độ

Ngày 02/03, khi bóng tối buông xuống, Mykola, người sở hữu một công ty vận chuyển cát và sỏi, đã trú ẩn trong một lùm cây ở rìa cánh đồng lúa mì dưới cơn mưa tầm tã chứng kiến xe tăng của Nga ở đó bắn vào Voznesensk. Ông đã gửi tọa độ thông qua ứng dụng nhắn tin xã hội Viber cho một đơn vị pháo binh Ukraine. Sau khi pháo kích, quân đội Ukraine và lực lượng TDF đã tiến về các vị trí của Nga, tấn công các phương tiện bằng tên lửa Javelin. Khi thiết giáp của Nga bốc cháy – bao gồm ba trong số năm xe tăng trên cánh đồng lúa mì – các binh sĩ đã rút lui bằng cách đi bộ hoặc bằng những chiếc BTR vẫn còn nhiên liệu.

Vài ngày sau, Mykola đã bắt được một lính nghĩa vụ Nga từng là trợ lý chuyên gia pháo binh sử dụng Grad tấn công Voznesensk từ một khu rừng. Người lính nghĩa vụ 18 tuổi, gốc miền đông Ukraine và là cư dân Crimea từ năm 2014, đã bị chấn động sau khi một quả đạn pháo của Ukraine nổ gần anh ta. Anh ta thức dậy vào sáng hôm sau, bỏ lại vũ khí và đi lang thang vào một ngôi làng. “Anh ta vẫn còn bị sốc về những gì đã xảy ra”. Vadym cho biết anh ta đã bắt được một số binh sĩ ở độ tuổi 20 và một trung úy 31 tuổi thuộc lực lượng tình báo quân đội Nga. Viên trung úy đã buộc một binh sĩ phải hoán đổi quân phục nhưng bị phát hiện do chênh lệch tuổi tác – và vì các lực lượng Ukraine đã tìm thấy hồ sơ nhân sự của Nga trong xe chỉ huy của lực lượng này.

Người Nga rút lui

Khi lực lượng Nga rút lui vào ngày 3 tháng 3, họ pháo kích vào phần xuống dốc của Rakove. Một cú đánh trực diện xuyên qua mái nhà của phòng khám địa phương, nơi mẹ của Vadym, Raisa, làm y tá. “Chúng ta vừa mới xây một mái nhà mới,” cô thở dài, cho thấy lỗ hổng. “Nhưng nó không quan trọng. Cái chính là chúng tôi đã đuổi chúng ra ngoài, và sống sót”. Nhà cửa của đna làng bị lục soát. Chăn, dao kéo, tất cả đều biến mất. Mỡ lợn, sữa, pho mát, cũng biến mất. Chỉ khoai tây là còn lại.

Vadym cho biết khoảng 15 xe tăng và các phương tiện khác của Nga đang trong tình trạng hoạt động hoặc sửa chữa được. “Chúng tôi sẵn sàng tấn công người Nga bằng vũ khí của chính họ. Những người khác, chủ yếu là xác chết đã cháy hết, đã được di dời khỏi đường phố vì chúng khiến người dân sợ hãi”

– The Wall Street Journal