“Ai không tiếc về sự tan rã của Liên Xô thì kẻ đó không có trái tim; ai muốn dựng lại nó thì kẻ đó không có cái đầu”.
…
Người ta thường nói đến một trích dẫn của ông Putin: “Кто не жалеет о распаде СССР, у того нет сердца; кто хочет воссоздать его в прежнем виде, у того нет головы” có nghĩa là: “Ai không tiếc về sự tan rã của Liên Xô thì kẻ đó không có trái tim; ai muốn dựng lại nó thì kẻ đó không có cái đầu”.
Thực ra, trích dẫn này được ông Putin nói trong cuộc phỏng vấn với truyền hình Đức ARD and ZDF vào tháng 5 năm 2005. Toàn bộ câu trả lời của ông Putin dài hơn nhiều.
Phóng viên hỏi: trong phát biểu trước Hội đồng Liên Bang, ông đã nói về sự tan rã của Liên Xô như một ”thảm họa địa chính trị lớn”. Điều này làm chúng tôi ngạc nhiên, bởi vì rõ ràng sự tan rã của Liên Xô đã mang lại tự do cho các dân tộc của nó, và cho họ cơ hội được giải phóng. Và quá trình này diễn ra mà không có bạo lực, không đổ máu.
Ông Putin trả lời: Đức thống nhất,Liên Xô tan rã, và điều này làm bạn ngạc nhiên? Điều đó thật lạ!
Tôi nghĩ rằng bạn đã ném em bé ra ngoài với nước tắm – đó là vấn đề. Giải phóng khỏi chế độ độc tài không nhất thiết phải đi kèm với sự sụp đổ của nhà nước!
Đối với bi kịch mà tôi đã nói, nó là hiển nhiên. Hãy tưởng tượng rằng một buổi sáng mọi người thức dậy và phát hiện ra rằng từ giờ họ không sống ở một quốc gia chung, mà ở ngoài biên giới Liên bang Nga, mặc dù họ luôn tự nhận mình là một phần của người dân Nga. Và không chỉ có 5 người, 10 người hay thậm chí một ngàn người này, và cũng không phải chỉ một triệu. Có 25 triệu người! Chỉ cần nghĩ về con số này! Đây là thảm kịch rõ ràng, đi kèm với sự gián đoạn của các mối quan hệ kinh tế và gia đình, với việc mất tất cả số tiền mọi người đã tiết kiệm trong tài khoản ngân hàng trong suốt cuộc đời của họ, cùng với những hậu quả khó khăn khác. Đây không phải là một bi kịch cho một cá nhân? Tất nhiên đó là một bi kịch!
Người dân Liên Bang Nga nói rằng những người không hối tiếc về sự sụp đổ của Liên Xô thì không có trái tim và những người hối tiếc thì không có não. Chúng tôi không hối tiếc điều này, chúng tôi chỉ đơn giản nêu thực tế và biết rằng chúng tôi cần nhìn về phía trước, không phải ngược lại. Chúng tôi sẽ không cho phép quá khứ kéo chúng tôi xuống và ngăn chúng tôi tiến lên phía trước. Chúng tôi hiểu nơi chúng ta nên di chuyển. Nhưng chúng ta phải hành động dựa trên sự hiểu biết rõ ràng về những gì đã xảy ra. (Hết)
*Có thể nhiều người sẽ không hiểu câu nói ”ném em bé ra ngoài với nước tắm” của ông Putin. Thực ra ở đây ông Putin đang sử dụng một hình tượng của ngạn ngữ Đức ”das Kind mit dem Bade ausschütten” (đừng ném em bé ra khỏi nước tắm). Theo giải thích, ngày xưa người Đức có tục tắm lần lươt cả nhà trong 1 chậu nước. Đầu tiên là người bố, sau đó là đến các con trai, các con gái,…Cuối cùng em bé sơ sinh sẽ được tắm. Nhưng sau khi đã tắm nhiều lần, nước sẽ bẩn đến mức người ta không nhận ra em bé trong đó.
Còn ý nghĩa sâu xa của nó là: đừng vứt bỏ những cái tốt khi bạn bỏ đi một điều xấu. Ý ông Putin muốn nhấn mạnh cho vế sau: ”sự giải phóng khỏi chế độ độc tài ở Liên Xô không nhất thiết phải làm sụp đổ cả Liên bang”
—
Đăng Phạm
Nghiên Cứu Lịch Sử 