Cù Tuấn dịch từ The Economist.
Các nhà hàng, cửa hàng và hộp đêm ở Kyiv vẫn tiếp tục hoạt động bất chấp các đợt tấn công của Nga
Tối thứ Bảy ở Kiev, đường phố tối và đầy tuyết. Sau nhiều đợt tấn công bằng tên lửa vào cơ sở hạ tầng điện của Ukraine trong tháng qua, điện bị cắt giảm và toàn bộ khu nhà bị mất điện. Trong một khu công nghiệp trước đây vốn sành điệu với nhiều nhà hàng và quán bar, những người thích tiệc tùng tụ tập ở lối vào một câu lạc bộ dưới lòng đất. Họ chờ những người bảo vệ đến kiểm tra. Xu hướng trang phục đang thịnh hành là “Mặc đồ gây ấn tượng”. Bây giờ là 6:30 tối. Các hộp đêm bắt đầu sớm trong thời chiến; giờ giới nghiêm là 11 giờ đêm. Các cô gái đi bốt hồng cao đến đùi và mặc váy ngắn màu bạc được giấu dưới lớp áo khoác chống lạnh. Ở tầng dưới trong một tầng hầm có mái vòm, đám đông đang lắc lư theo nhạc, với khói bay lượn lờ và trong ánh sáng mờ của đèn nhấp nháy màu xanh lam và đỏ tươi.
Vlad Putistin, DJ của buổi tối, cho biết: “Lúc đầu, tôi hơi lo lắng về chuyện tiệc tùng ăn chơi nhảy múa. Ăn chơi lúc này có phải là điều đúng đắn không? Nhưng đó là công việc của tôi. Tôi cần kiếm tiền; Tôi cần phải tiếp tục sống.” Cách đây không lâu, một người dự tiệc đã cảm ơn Putistin vì một buổi tối tuyệt vời. Hóa ra đó là một người lính từ mặt trận được nghỉ phép, bày tỏ lòng biết ơn vì đã có một khoảng thời gian giải trí vui vẻ. “Tôi không biết phải nói gì,” Vlad nói. “Tôi đã nói với anh ấy rằng: cảm ơn bạn.”
Mọi người dân đều biết thời gian tới sẽ là một mùa đông khó khăn. Việc cắt điện được lên kế hoạch ở mọi vùng của đất nước này; nhiệt độ có thể giảm xuống -20°C (-4°F). Sự thách thức của Ukraine có cả ý nghĩa đạo đức (tiếp tục sống như bình thường đồng nghĩa với việc trả thù Vladimir Putin) và kinh tế (một quốc gia đang bị bao vây cần phải tiếp tục làm việc để tiếp tục có cái ăn).
Trong mùa hè, ở các thành phố cách xa tiền tuyến, cuộc sống đã bắt đầu trở lại bình thường. Văn phòng thị trưởng của Kyiv đã ước tính từ lưu lượng truy cập điện thoại di động rằng dân số đã giảm từ 3,7 triệu trước chiến tranh xuống còn 3 triệu, trong đó khoảng 400.000 người đã phải di dời tới các khu vực khác. Hlib Vyshlinsky, người đứng đầu Trung tâm Chiến lược Kinh tế cho biết: “Nhìn chung, vào tháng 9, chúng tôi đã có một bức tranh toàn cảnh khá tích cực”. Ông nói, một số nhà bán lẻ quần áo tại các trung tâm thương mại của Kyiv thậm chí còn báo cáo doanh số bán hàng cao hơn so với tháng 9 năm ngoái, có thể là do nhu cầu bị dồn nén trong những tuần đầu của cuộc chiến khi hầu hết các cửa hàng đều phải đóng cửa.
Nhưng thời điểm bây giờ là khó khăn. Theo số liệu công bố vào cuối tháng 10, nền kinh tế Ukraine được dự đoán sẽ giảm gần 32% trong năm nay. Lạm phát sẽ tăng lên 30%, phần lớn là do chiến tranh đã cản trở hoạt động hậu cần và tiền tệ hryvnia đã bị mất giá vào mùa hè. Ông Vyshlinsky cho biết tỷ lệ thất nghiệp có thể nằm trong khoảng từ 20% đến 30%, mặc dù ngày nay việc thu thập dữ liệu của chính phủ Ukraine ít kỹ lưỡng hơn nhiều và các chỉ số kinh tế có thể mang tính “triết học”.
Sau cuộc tấn công tên lửa lớn đầu tiên nhắm vào cơ sở hạ tầng điện vào ngày 10 tháng 10, các doanh nghiệp bắt đầu thích nghi nhanh chóng. Các đường phố bây giờ khá ồn ào với tiếng gầm gừ của các máy phát điện tư nhân. Ievgen Klopotenko, đầu bếp của một thương hiệu nhà hàng Ukraine hiện đại được đánh giá cao ở Kyiv và Lviv, cho biết: “Mọi người kinh doanh ở Ukraine đã quen với ý tưởng rằng mỗi ngày đều là một ngày mới khác biệt với hôm qua. Nhà hàng của Klopotenko ở Kyiv đã có sẵn máy phát điện và phòng toilet sinh học trước khi bị cắt điện. Giờ đây, nhà hàng này dự trữ nước trong các thùng nhựa và một lượng lớn nến thắp. Trong nhà hàng của Klopotenko ở Lviv, không có chỗ cho máy phát điện, vì vậy khi mất điện, nhà hàng sẽ thay đổi thực đơn, cung cấp cho khách các món ăn nguội, bánh mì hoặc salad, và súp borscht được giữ ấm trong bình thủy.
Các nha sĩ sẽ phải thay đổi lịch khám của bệnh nhân theo thời gian cấp điện, vốn luôn thay đổi. Các quán cà phê không thể sử dụng máy pha cà phê điện chuyển sang cà phê phin, được pha bằng nước sôi đun bằng bếp gas. Các chủ doanh nghiệp cho biết họ đang dự trữ vật tư trong văn phòng: túi ngủ, máy bơm để duy trì hoạt động của hệ thống xử lý chất thải, thực phẩm và xăng dầu. Trong thời kỳ đại dịch, mọi người đã quen với việc có một “ngôi nhà văn phòng”. Ông Vyshlinsky nói đùa rằng bây giờ khi các nhân viên đến văn phòng để có thể được làm việc ở một nơi ấm áp và có điện, họ gọi đó là “ngôi nhà văn phòng”.
Ông cho rằng giá điện lấy từ máy phát điện tại Trung tâm Chiến lược Kinh tế đắt hơn khoảng ba lần so với điện lưới. Chỉ một số doanh nghiệp có thể đủ khả năng chi trả. Một số doanh nghiệp chém gió về chất lượng máy phát điện của họ để thu hút khách hàng. Một bệnh viện tư nhân ở Kiev đang quảng cáo khả năng tiếp tục hoạt động với “nguồn cung cấp điện hoàn toàn độc lập”. Nhiều nhân viên CNTT đang sử dụng không gian làm việc chung mà có máy phát điện và chào mời người dùng chung không gian này trên quảng cáo tại các bến xe buýt.
Một số doanh nghiệp nói rằng họ đang làm ăn tốt hơn so với trước chiến tranh. Ông Klopotenko, đầu bếp, cho biết doanh thu của nhà hàng của ông tăng lên, một phần là do mọi người “đang tìm cách khám phá nguồn gốc Ukraine của họ. Đó là một kiểu xây dựng lại xã hội, và nhà hàng của tôi là nơi bạn có thể tiếp cận với cội nguồn của ẩm thực Ukraine.” Có các tin đồn gợi ý rằng các thương hiệu siêu thị và chuỗi trạm xăng mở cửa trong suốt cuộc chiến giành giật Kyiv, mà vẫn tiếp tục cung cấp dịch vụ ngay cả khi việc này là rủi ro và không sinh lời, đã giành được sự tôn trọng và bây giờ họ có được những khách hàng trung thành. Mặt khác người dân Ukraine có xu hướng xa lánh các thương hiệu mà chủ sở hữu của chúng đã trốn ra nước ngoài hoặc đã đóng cửa trong chiến tranh, hoặc trục lợi bằng cách nâng giá bán.
Các cuộc tấn công tuần trước đã phá hủy nhiều cơ sở hạ tầng điện và khí đốt hơn nữa. Vào ngày 23 tháng 11, một đợt tấn công tên lửa nữa đã làm hầu hết Kiev và một số thành phố khác mất điện. Nước cũng bị cắt ở ngay thủ đô Kyiv. Việc cắt điện sẽ kéo dài hơn. Chắc chắn là khó phục hồi hơn sau mỗi đợt tấn công hủy diệt của tên lửa Nga. Ông Klopotenko nói, khách hàng vẫn tỏ ra hiểu chuyện. Trong nhà hàng của ông gần đây, khi còi báo động không kích vang lên, mọi người vẫn ngồi lại bàn của họ thay vì tìm đến nơi trú ẩn. “Mọi người muốn được ngồi và ăn các món ăn,” ông nói. “Trước đây, quán cà phê và nhà hàng là những nơi giải trí đơn thuần. Bây giờ, chúng là ký ức của một cuộc sống tươi đẹp đã trôi qua.”
Nghiên Cứu Lịch Sử 
Ngô nả phù tinh chẳng thể kềm giữ cơn tức giận sau khi nghe các bộ tấu trình, ngài quay qua vấn thượng thư bộ lễ, việc lễ tân ra sao?, La vờ rốp mặt xanh tựa chàm cố sức nâng bàn tay dùng hai ngón đẩy đôi má chảy xệ vì nỗi nhục vừa qua, bệ hạ, bọn đại hội bali nhị thập mới đây sỉ vả đại ngô nả ta thậm tệ, chúng đồng thanh lớn tiếng cho ta là quân khủng bố, tống bạc, lưu manh hạ đẳng, hèn hạ, một lũ ô hợp chết nhát như đám chuột không dám ra khỏi hang, chúng còn hỏi thần, chủ mày đâu, thằng ngô nả phù tinh đâu, thần chịu nhục không xiết nên cùng thuộc hạ sớm rời khỏi ba li xứ, chúng còn nói với theo, lần sau chỉ còn là thập cửu quốc, hãy về mà tâu lại chủ ngươi, rõ là chúng coi đại ngô nả ta chẳng khác loài giun dế, việc này cũng do bên bộ binh, thứ cho thần nói thẳng, ngài đổi chủ tướng mới thay thế trận chỉ làm Ô Khắc Nã chúng thêm mạnh, trăm trái pháo chúng diệt mất gần trăm, điều này thần e chẳng thể kéo dài, trong khi chúng thề một trái pháo rơi xuống lãnh thổ chúng sẽ lấy mạng trăm quân ta, mới đây, đầu lĩnh xứ Phổ còn cảnh báo thần, các ngài lui binh đi, lui binh đi, ta e rằng đến mùa xuân năm sau chẳng còn sức còn quân mà đánh, nữa, mỗi lần bộ binh cho nghi binh tái phối hợp lại mất quá nửa hỏa lực, khí giới, việc này nếu ngài cứ nghe sàm tấu xảo ngôn bên bộ binh, thần e rằng sẽ phải dỡ đến trụ cuối của dòng phương bắc mà làm ống thổi, nhân tiện nói về dòng phương bắc, từ ngày chúng cho nổ tung đến nay, đám nhị thập thất chúng chẳng nao núng, có chăng còn thằng đại ngốc hung gia nó kêu gào, mà nay cũng bị cắt ống thở, lằng nhằng nữa mất luôn hầu bao, bên xứ trung á ăc mê ni, cái này, cái này bệ hạ rõ hơn thần, thần nghe quan thư báo lại, chúng coi ngô nả như đám giẻ rách, do chúng ngấm vóc, bọc lụa ngô nả đã lâu, nay đại ngô nả ta còn gì đâu mà lo cho chúng, bệ hạ, bệ hạ, thứ cho thần nói thẳng, xet thực lực, ta chẳng thể bằng, chẳng thế đối, chẳng thể so với ngũ thập quốc, chưa nói đến thủ lĩnh của chúng.
Ngô nả phù tinh như bừng tỉnh, thế thủ lĩnh chúng là ai, sao có thể đáng sợ, chẳng phải tiền khởi vô đối đã là ngô nả phù tinh đại đế ta sao?, tội thần muôn chết, tội thần không dám nói, tâu bệ hạ, đó chính là kỳ hoa hợp chủng tông tông, kẻ này rất nguy hiểm, tâu bệ hạ.
ThíchThích
Tin sốt dẻo đê!!, nóng hổi dzừa thổi dzừa nghe nha năm!!!, cha này mới sáng sớm lại năm, sáu, có tin gì mới mà như tụi trẻ bán báo dạo trước dzậy, có chứ, tụi Nga nó thua trận nên bắn phá lung tung, điện nước tung tóe, ừ.ừm thì nó thua me gỡ bài cào chớ có gì mới, cha hổng hiểu, ý là nó ép U cờ đàm thọi, không gì như, à đàm phán, ừ, thì dễ hiểu mà, nó muốn bắt chước theo Mỹ hồi đó ném bom chiến lược, ừ mà nó mấy hơi mà so với tụi Mỹ, coi như ró rút ruột rút gan đánh cú chót, ừm nó dãy chết ấy mà, còn nghe nói tụi Nga nó đang cuốn cờ chạy khỏi nhà máy điện hột nhưn zíp bô, tụi nó chịu sao nổi, bát mút ngày mất năm bảy trăm quân, quá là nướng quân, dzậy nên tướng soái nó mới hận ném pháo bừa bãi, à mà bu tinh sao đâu mất mặt không thấy ló dạng, dzừa rồi nó hội gặp bà mẹ Nga anh hùng gì đó, nghe nhựt trình nói nó xạo ke, nói đời ai không chết, thằng bá láp, ai cũng chết, nhưng mà chết làm sao, chết như chuột lấy gì anh hùng, xem phin thấy U cờ ném pháo lên đầu mấy thằng lính Nga mà hả dạ, ủa mà có nghe nói đàm phán gì không, đàm gì !!!, nó giả bộ kêu đàm phán để nó dưỡng quân rồi nướng tiếp, đàm gì nó, may mà U cờ họ biết rồi nơi cứ uýnh tiếp, uýnh cho Nga nó chạy tụt quần tui xem chơi, à mới đây nữa, cái gì xê ét tê ô do tụi Nga thống lĩnh nó quay mặt hết trơn, à còn thằng bê la rút, thằng xạo, mày làm chư hầu rồi chết vì tay chủ nhe con, không thì chết đói, mày bửa củi đốt nhà mày đi, thấy không tui nói bầu cử giữa kỳ gì tụi Mỹ cũng dzậy, nó uýnh cho thằng Nga hổng ngóc đầu lên nổi nữa thôi, ủa, mà sao thằng Pu không chịu rút quân, nó rút nó chết với dân nó sao, nó nướng vào đó cả trăm ngàn quân rồi, lại cả một nửa xe tăng , tiêu tán mấy chục tỷ đô nữa, tui hỏi ông, đông chơi xì phé thua ông có muốn gỡ không, ý tui nói là ông đang say bạc cay cú rút sao được, chừng khi ông bán hết ruộng còn cái dzẻ rách mới chịu là thua, thôi, uống cà phe đi, chiều dzề nói tiếp.
ThíchThích