Bài viết phân tích hai biên niên sử liên quan đến chiến dịch quân sự mà Tây Ban Nha đã tham gia cùng với Pháp chống lại vương quốc An Nam — một cuộc can thiệp quân sự kết thúc nhiều thập kỷ sau đó với việc chiếm đóng lãnh thổ mà sau này sẽ được biết đến với tên gọi Đông Dương thuộc Pháp. Tiếp tục đọc
Sách được đi từ những suy xét chung về quyền lợi của Tây Ban Nha tại An Nam, đến các miêu tả địa lý, lịch sử, dân cư, tôn giáo, quân sự và các chiến dịch quân sự Pháp-Tây Ban Nha tại Đàng Trong từ 1858 đến 1863. Tác giả còn nhấn mạnh những mối quan hệ phức tạp giữa Tây Ban Nha, Pháp, Trung Hoa, Anh và các cường quốc khác trong vùng vào thời điểm đó. Tiếp tục đọc
Hoàng Cương Nhóm Nghiên cứu lịch sử Năm 1558 Nguyễn Hoàng được cử đi trấn xứ Thuận Hóa. Về sự kiện này, người ta thường nói tới vai trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Hoàng, Ngọc Bảo, vai trò chủ thể của Trịnh Kiểm lại trở nên bị động. Đó là sự hời hợt trong … Tiếp tục đọc
Lê Ngọc Quốc* I . LƯU DÂN VÀ ĐẤT MỚI Vùng đất nam bộ ngày nay, theo các tài liệu xưa ghi chép từ đầu thế kỷ 17 đã xuất hiện lưu dân từ miền ngoài vào. Họ có thể là những cố nông đi tìm đất mới, tội đồ bỏ trốn, ngưới tránh sưu … Tiếp tục đọc
Khi sang Quảng Nam, thiền sư Đại Sán được chúa Nguyễn Phúc Chu nhất mực trọng dụng. Đáp lại tấm thịnh tình đó, thiền sư Đại Sán cũng có những đóng góp không nhỏ trong việc thay đổi tình hình Phật giáo Đàng Trong cũng như tư tưởng chính trị của chúa Nguyễn Phúc Chu Tiếp tục đọc
Tôn Thất Thọ Nguyễn Phúc Tần (thường gọi là Hiền Vương) là vị Chúa thứ 4 của nhà Nguyễn. Ông là con thứ 2 của chúa Thượng Nguyễn Phúc Lan. Sách Đại Nam liệt truyện chép: “Một hôm Hy Tông (tức chúa Nguyễn Phúc Nguyên) ngự giá tới Quảng Nam, đi theo tháp tùng hộ … Tiếp tục đọc
Tôn Thất Thọ Đào Duy Từ (1572-1634) là nhà văn hóa lớn, người đã giúp chúa Nguyễn xây dựng cơ nghiệp. Ông quê ở làng Hoa Trai, huyện Ngọc Sơn (nay là Vân Trai, Tĩnh Gia, Thanh Hóa), có tài văn võ nhưng không được đi thi vì là con nhà ca xướng. Ông … Tiếp tục đọc
Cristophoro Borri Nguyễn Khắc Xuyên và Nguyễn Nghị dịch, chú thích LỜI GIỚI THIỆU Vào đầu thế kỷ 17, nghĩa là trước đây gần 400 năm, đã có một người Ý tới Đàng Trong. Trong gần năm năm trời, ông đã xem xét và nhận định về đất nước và con người Việt Nam. Rồi … Tiếp tục đọc
Bản dịch của Nguyễn Sinh Duy Đó thật sự là những trang thủ bút của James Bean, một mại biện (comprador) người Anh đã đến Đàng Trong năm 1765. Tôi may mắn thủ đắc được bản sao chụp những trang bút tích ấy trong một dịp tình cờ hi hữu. Một ngày … Tiếp tục đọc
Lê Nguyễn Trong việc nội trị, có lẽ Võ vương Nguyễn Phúc Khoát (1738-1765) là vị chúa Nguyễn đầu tiên sử dụng một người phương Tây làm thầy thuốc riêng cho mình. Người đó là Jean Koffler, giáo sĩ, sinh ở Prague (Tiệp Khắc) ngày 19.6.1711, lớn lên tu học theo các giáo sĩ dòng … Tiếp tục đọc
Nghiên Cứu Lịch Sử 